In Potosí lag Lolly dus een paar dagen op bed. Ik heb toen met Nando het stadje verkent. De week voor Pasen is “Holy week” in Bolivia en dus waren er de hele week parades en muziekoptredens. De enigste toeristische attractie in Potosi zijn eigenlijk de mijnen (een beetje cru want naast toeristische attractie is dit voor 800 kinderen en nog veel meer mannen de verschrikkelijke dagelijkse realiteit van hun werk). We wilden dus wachten tot Lolly beter was om deze te bezoeken. De zak medicijnen van het Rode Kruis deed gelukkig snel zijn werk. Maar toen kwam er een meisje uit Eindhoven het hostel binnen (jep, de wereld is klein!). Zij kwam vanuit Sucre en was die ochtend om 4u opgestaan om de trein naar Potosí te pakken, maar hij reed niet door de regen en daar baalde ze verschrikkelijk van want het moest het hoogtepunt van haar trip zijn! Erg klote voor haar dus, maar het geluk stond wel aan onze kant want de volgende dag zou de trein van Potosí naar Sucre rijden, onze volgende bestemming. Deze treinrit staat níet in de Lonely Planet en is ook niet toeristisch, dus besloten we ons tripje naar de mijnen te skippen voor dit treinavontuur. En daar kregen we geen spijt van! Helemaal niet toen we savonds een documentaire over de mijnen in Potosí zagen. Wat een gruwelijkheid, kinderen van 12 die in de mijn werken om hun school te kunnen betalen en daardoor een levensverwachting van maximaal 35 jaar hebben door al het stof wat ze inademen. Als ze al niet omkomen bij de vele ongelukken die er gebeuren. Ze hebben ook een uitrusting van niks, niet eens eens mondkapje om zich enigszins tegen het stof te beschermen. Niet echt iets om met je bevoorrechte reizigersleventje naar te gaan staan koekeloeren.

In de trein kregen we een heel andere kant van het lokale leven te zien. Om 8u zou hij vertrekken en om niet langs een kaartje te grijpen waren we ruim op tijd op het station. Het loket was echter nog dicht, zelfs om kwart voor 8 was er nog niemand. Inmiddels was de “trein” er al wel en werden onze koffers al op het dak geladen. Toen het loket eenmaal open ging snel kaartjes gekocht, en volgens mij waren ze blij met ons toeristen want we kregen stoelen vooraan, mét uitzicht. De “trein” was overigens een oude bus waar ze de wielen van vervangen hadden haha, wie verzint het! Nou klaar voor vertrek dus. Na 100m al het eerste obstakel: een markt op de weg. Toettoettoet, aan de kant allemaal! Langzaam werden alle spullen van de rails gehaald en deed het volgende probleem zich voor: kapotte rails. Maar de chauffeur/conducteur was op alles voorbereid, pakte z’n gereedschap erbij en ging aan de slag. Beetje timmeren en even later was de kromme rails weer recht. Toen konden we dus echt vertrekken. Ik geloof dat we de hele weg niet harder dan 30km/u gingen en we hadden dus alle tijd om te genieten van de geweldige landschappen. We stopten bij elk klein dorpje wat we tegen kwamen en toen werd mij het doel van de trein pas duidelijk: de mensen uit deze kleine, afgelegen dorpjes gebruiken hem om van het ene dorpje naar het andere te komen. Of halverwege het dorpje, net wat je wilt. Je hoeft maar langs de rails te gaan staan en je kan instappen. Voor ons dus een fantastische manier om het lokale leven te ervaren, 7u lang in een trein die van dorp tot dorp rijdt en waar overal mensen in- en uitstappen. Super leuke ervaring! En zo kwamen we aan het eind van de dag dus in Sucre aan.

Sucre is waarschijnlijk de mooiste stad van Bolivia; deze witte stad staat zelfs op de UNESCO lijst. Ik was erg verbaasd over de “westerse” sfeer die hier hing, heel anders dan de rest van Bolivia. Ook even fijn, je voelt je een stuk veiliger. We hadden een erg leuk hostel waar ik heel veel leuke mensen heb leren kennen. In verband met Pasen was er helaas weinig te doen in de stad, bijna alles was dicht, maar dat maakte het hostel meer dan goed. Het was lekker weer, ze hadden een prachtige binnentuin en op vrijdagavond werd er een overheerlijk 7-gangen diner voor ons gekookt! Vrijdag is in Bolivia de belangrijkste dag van Pasen en traditiegetrouw eten ze dan 12-gangen. 7 was meer dan genoeg voor ons en het waren allemaal traditionele gerechten. Nu is de Boliviaanse keuken niet heel geweldig (zeg maar gerust niet te vreten) maar dit was toch het lekkerste eten wat ik in Bolivia gehad heb! Verder was het dus heerlijk weer en heb ik veel door de stad gewandeld, in parken gezeten, ijsjes gegeten… Niet slecht! Zaterdagavond hadden we Lolly haar verjaardag gevierd met een typisch Ecuadoriaans dinner van Nando gevolgd door een stapavond.  Op zondag was er nog een paasoptocht maar deze was vrij deprimerend om te zien (Jezus aan het kruis voorop en daarachter een soort van rouwstoet). Lolly en Nando wilden de twee weken dat ik in Oruro zou zijn in Sucre blijven en hadden met een paar andere mensen van het hostel een appartement gevonden om te wonen. Daar heb ik ook nog een nachtje vertoefd omdat het hostel volgeboekt was en hebben we heerlijk gekookt met zijn allen. Al met al vond ik het dus best jammer om Sucre te verlaten. Oruro staat niet zo heel goed bekend (“lelijke, koude stad met het verschrikkelijkste eten van Bolivia” aldus de reisbijbel) en dat mooie appartement met die leuke mensen… Maar ik had ook wel zin in wat anders, iets minder comfortabel maar wel meer het echte Bolivia ipv met allemaal reizigers in een appartement.

En dus liet ik het comfortabele Sucre met veel nieuwe vrienden op dinsdag achter me voor het onbekende, niet-toeristische Oruro. Op dinsdagavond kwam ik aan. Norman, een van de medewerkers van Ayni, kwam me ophalen bij het busstation. Ik had verwacht dat ik in een gastgezin zou verblijven maar schijnbaar is dat niet zo’n goed idee in Bolivia, dus ik had een (EIGEN!) kamer in een hotel. Vond ik in eerste instantie wel jammer want ik kwam juist naar Oruro voor het lokale leven. Maar natuurlijk was het super chill om 1,5 week een eigen kamer te hebben, MET eigen badkamer EN TV! Dus die avond heb ik voor het eerst sinds Guatemala weer TV gekeken. De volgende ochtend zouden ze mij op komen halen om naar kantoor te gaan (wat overigens 2 minuten lopen van het hotel is) en ik had verwacht een ontbijt in het hotel te krijgen, maar helaas. Dus ging ik wat rondlopen opzoek naar ontbijt maar ik kon nergens wat vinden. Toen ze me op kwamen halen had ik nog niks gevonden en dus zat ik tot de lunch met honger op kantoor. Er is hier nog een andere Nederlandse vrijwilliger, Hans, wat handig voor mij was want hij kon mij mooi een beetje rondleiden. Ik vroeg wat hij dan voor ontbijt had maar hij had ook niks beters kunnen vinden dan cake van de winkel om de hoek…. De lunch daarentegen had hij wel een goede plek voor en deze is heel uitgebreid in Bolivia. Pasta met kip! Groenten en fruit doen ze hier niet echt aan leek het wel. De eerste dag op kantoor heb ik me vooral ingelezen in de organisatie en voorbereid op de interviews. ’s Avonds nog met Hans naar de markt gelopen om daar te eten. Kreeg ik een vol bord rijst met lever, niet echt mijn favoriet. En weer geen groenten en fruit dus.

Op donderdag ben ik met Norman naar een aantal scholen geweest om mezelf voor te stellen en uit te leggen wat ik kom doen. Ik werd echt als een filmster ontvangen! Dat had ik totaal niet verwacht. Die kinderen hadden werkelijk nog nooit een blond (lang) meisje gezien. Zodra ik de klas binnenkwam begonnen ze allemaal te giechelen en haalden ze allemaal hun mobiele telefoon tevoorschijn om mij te filmen. Na het voorstellen konden ze vragen stellen en ik kreeg echt de raarste vragen (Hoe kom je aan die blauwe ogen? Heb je ook een jonger broertje? – gepaard met veel gegiechel). De meiden die ik ging interviewen zijn 15-18 jaar en hun ICT cursus aan het afronden. Het was maar goed dat we eerst langsgingen om voor te stellen in plaats van meteen met de interviews te beginnen, zo konden ze een beetje aan mij wennen. Toen ik wegging wilde ze allemaal nog een voor een met me op de foto en ik heb zelfs een handtekening uitgedeeld!
Norman wist gelukkig een vegetarische eettent met een goede en goedkope lunch. Nee, ik ben nog steeds niet vegetarisch maar daar kreeg ik tenminste groente en fruit! Daar heb ik vanaf toen dus elke dag geluncht.

Op vrijdag ben ik begonnen met interviewen. De vragen had ik goed voorbereid en mijn tactiek was om ze vantevoren met de meiden door te nemen, voor het geval ze me niet konden verstaan met mijn rare Spaanse accent. Alle interviews filmde ik en kon ik dus achteraf terugkijken, verschrikkelijk om mezelf Spaans te horen praten. Maar het ging vrij vlotjes! Ik merkte wel veel verschil in de meiden die in de stad op school zaten of de meiden uit de buitenwijken. De meiden uit de stad waren super vlot en schudden alle antwoorden zo uit hun mouw, de meiden uit de buitenwijken waren veel schuwer en konden niet alle vragen beantwoorden. Mijn doel was 10 interviews en uiteindelijk heb ik er tot en met dinsdag 13 afgenomen, doel geslaagd dus. Ook voor mij leuk om te horen hoe de kinderen wonen, wat hun hobby’s zijn, wat voor werk hun ouders doen etc. Gaf me toch een beeld van het leven in Oruro. 10 broertjes en zusjes was heel normaal en van veel meiden waren de vaders minibuschauffeur.

Op zaterdag had een van de klassen een picknick met spelletjes om de cursus af te sluiten, en de leraar had mij en Hans ook uitgenodigd om te komen. Heel leuk om bij te zijn. Het waren de meiden die ik vrijdag had geinterviewd dus ik kende ze al een beetje. Iedereen had wat eten meegenomen en waar ik mij vooral over verbaasde was de hoeveelheid rijst die ze aten. Ze schepten allemaal wel 3 keer op, terwijl ik toch bijna zeker weet dat ze 2x, minstens 1x per dag rijst eten. Mij komt die rijst me nu in ieder geval wel vort de neus uit! Ook grappig dat die meiden van 15-18 nog gerust spelletjes als zaklopen doen.

Zondag wilde ik naar het mijnmuseum gaan. Toen ik daar aankwam was er een optocht buiten aan de gang. Toch nog een beetje mijn carnavalsoptocht gehad! Oruro = Carnaval, en ondanks dat dit alweer lang voorbij is zijn er toch nog regelmatig optochten `om te oefenen`. Die zondag was het schijnbaar dag van het kind en dus was er weer een optocht. Het mijnmuseum vertelde me dat ik over een half uur terug kon komen, dan kon ik naar binnen. Maar toen ik terugkwam was het museum dicht….okeu. ’s Middags kwam een van de leraressen (Ada) me ophalen om naar het Maria-standbeeld te gaan. Deze staat op een berg en is nog groter dan de Christus in Rio. Mooi uitzicht vanaf daar en in de Maria was nog een carnavals museum. Daarna hebben we nog wat rondgereden in en om de stad, super lief dat ze me zo de stad liet zien.

Op dinsdag had ik dus de laatste interviews en de vader van de leraar bij wie de interviews waren, is directeur op een middelbare school. Hij vroeg me of ik het leuk vond om daar even te gaan kijken, ja uiteraard! Daar weer naar een klas geweest en mezelf voorgesteld, leuk om al de scholen zo te zien. Toen was het 11u en nodigde de directeur me uit om te gaan eten. Oke… Op de markt buiten de school kreeg ik echt een VOL bord met quinoa en lamavlees…. En nu ik met de directeur was (en nog wat andere mensen van het schoolbestuur) kon ik natuurlijk moeilijk gaan zitten pitsen. Vraag ik ze of ze altijd zo vroeg lunchen, zegtie dat het gewoon een tussendoortje is.

Vandaag is alweer mijn laatste werkdag in Oruro. Ik vond het superleuk om het `echte` Boliviaanse leven te ervaren en alle scholen te zien. De interviews zijn goed gelukt, geslaagde week dus! Het enige waar toeristen af en toe nog voor naar Oruro komen is de trein naar Uyuni. Schijnt heel mooi te zijn. Die pak ik dus morgen! Vanaf Uyuni ga ik DE zoutvlaktes over op weg naar Chili.

De laatste 1,5 maand van de reis! En zoals ik al vaak heb gehoord, krijg je dan ineens haast. Ik heb ongeveer 3 weken om zoveel mogelijk van Chili en Argentinie te zien. Ik hoop dat ik het haal tot aan Bariloche maar ik vrees er een beetje voor in verband met de lange afstanden. Half mei wil ik in Buenos Aires zijn, vanaf daar ga ik naar de Iguazu watervallen. Op 26 mei vlieg ik van Iguazu naar Rio de Janeiro voor de laatste dagen van mijn reis, want op 1 juni vlieg ik van Rio naar Amsterdam!